加速器驱动次临界(accelerator driven subcritical system, ADS)系统由加速器、散裂靶、反应堆3 部分组成, 被认为是安全处理核废料最具前景的技术方案. 其中, 散裂靶用结构材料需要同时具有耐高温、抗辐照、抗液态金属腐蚀等性能. 针对这一挑战研发了新型核用(9%~12%)Cr 马氏体耐热钢——SIMP 钢. 通过制衡(9%~12%)Cr 马氏体耐热钢中C, Cr, Si 等元素含量对耐高温、抗辐照、抗液态金属腐蚀性能的影响, 获得了SIMP 钢优化的化学成分, 极好地平衡了SIMP 钢耐高温、抗辐照、抗液态金属腐蚀3 方面性能. 对1 t 和5 t SIMP 钢各项性能进行测试, 结果表明, SIMP 钢是ADS 系统中散裂靶的首选结构材料.
参考文献:
[1] Team of Strategic Priority Program on ADS Transmutation System of Advanced Fission Energy. Bull Chin Acad Sci, 2015; (4): 527
[2] Yeliseyeva O, Tsisar V, Benamati G. Corros Sci, 2008; 50: 1672
[3] (中国科学院"未来先进核裂变能—ADS嬗变系统"战略性先导科技专项研究团队. 中国科学院院刊, 2015; (4): 527)
[4] Martinelli L, Balbaud- Célérier F, Terlain A, Delpech S, Santarini G, Favergeon J, Moulin G, Tabarant M, Picard G. Corros Sci,2008; 50: 2523
[5] Martinelli L, Balbaud-Célérier F, Terlain A, Bosonnet S, Picard G,Santarini G. Corros Sci, 2008; 50: 2537
[6] Martinelli L, Balbaud-Célérier F. Mater Corros, 2011; 62: 531
[7] Schroer C, Konys J. J Eng Gas Turbines Power, 2010; 132: 082
[8] Klueh R L, Harries D R. High-Chromium Ferritic and Martensitic Steels for Nuclear Applications. ASTM West Conshohocken, PA:American Society for Testing and Materials, 2001: 1
[9] Klueh R, Nelson A. J Nucl Mater, 2007; 371: 37
[10] Chen Y X, Yan W, Hu P, Shan Y Y, Yang K. Acta Metall Sin, 2011;11: 1372
[11] Hu P, Yan W, Sha W, Wang W, Shan Y Y, Yang K. J Mater Sci Technol, 2011; 27: 344
[12] Chen X Z, Shen Z, Chen X, Lei Y C, Huang Q Y. Fusion Eng Des,2011; 86: 2943
[13] (陈云翔, 严伟, 胡平, 单以银, 杨柯. 金属学报, 2011; 11: 1372)
[14] Huang Q Y, Li C J, Wu Q S, Liu S J, Gao S, Guo Z H, Yan Z L, Huang B, Yong S, Zhu Z Q, Chen Y P, Ling X X, Wu Y C. J Nucl Mater, 2011; 417: 85
[15] Peng L, Huang Q Y, Li C J, Liu S J. J Nucl Mater, 2009; 386-388:312
[16] Huang Q, Li J G, Chen Y X. J Nucl Mater, 2004; 329-333: 268
[17] Huang L X, Hu X, Yang C G, Yan W, Xiao F R, Shan Y Y, Yang K. J Nucl Mater, 2013; 443: 479
[18] Hu X, Huang L X, Yan W, Wang W, Sha W, Shan Y Y, Yang K.Mater Sci Eng, 2014; A613: 404
[19] Hu X, Huang L X, Yan W, Wang W, Sha W, Shan Y Y, Yang K.Mater Sci Eng, 2013; A586: 253
[20] Hu X, Huang L X, Wang W G, Yang Z G, Sha W, Wang W, Yan W, Shan YY. Fusion Eng Des, 2013; 88: 3050
[21] Lindau R, Möslang A, Rieth M, Klimiankou M, Materna-Morris E, Alamo A, Tavassoli A A F, Cayron C, Lancha A M, Fernandez P, Baluc N, Schäublin R, Diegele E, Filacchioni G, Rensman J W,van der Schaaf B, Lucon E, Dietz W. Fusion Eng Des, 2005; 75-79: 989
[22] Lindau R, Möslang A, Schirra M. Fusion Eng Des, 2002; 61-62: 659
[23] Lucon E, Decréton M, van Walle E. Fusion Eng Des, 2003; 69:373
[24] Lucon E, VandermeulenW. J Nucl Mater, 2009; 386-388: 254
[25] Marmy P, Kruml T. J Nucl Mater, 2008; 377: 52
[26] Tong Z, Dai Y. J Nucl Mater, 2010; 398: 43
[27] Wang J, Lu S P, Dong W C, Li D Z, Rong L J. Mater Des, 2014;64: 550
[28] Stubbins J F, Gelles D S. J Nucl Mater, 1996; 233-237: 331
[29] Lapena J, Garcia- Mazario M, Fernandez P, Lancha A M. J Nucl Mater, 2000; 283-287: 662
[30] Nishimura A, Nagasaka T, Inoue N, Muroga T, Namba C. J Nucl Mater, 2000; 283-287: 677
[31] Li H L, Nishimura A, Li Z X, Nagasaka T, Muroga T. Fusion Eng Des, 2006; 81: 241
[32] Li Y F, Nagasaka T, Muroga T, Huang Q Y, Wu Y C. J Nucl Mater,2009; 386-388: 495
[33] Eliseeva O, Tsisar V, Fedirko V, Matychak Y S. Mater Sci, 2004;40: 260
[34] Eliseeva O I, Tsisar V P. Mater Sci, 2007; 43: 230
[35] Huntz A M, Bague V, Beauple G, Haut C, Severac C, Lecour P,Longaygue X, Ropital F. Appl Surf Sci, 2003; 207: 255
[36] Panait C G, Bendick W, Fuchsmann A, Gourgues-Lorenzon A F,Besson J. Int J Pressure Vessels Piping, 2010; 87: 326
[37] Aghajani A, Somsen C, Eggeler G. Acta Mater, 2009; 57: 5093
[38] Abd El-Azim M E, Ibrahim O H, El-Desoky O E. Mater Sci Eng,2013; A560: 678
[39] Taneike M, Fujitsuna N, Abe F. Mater Sci Technol, 2004; 20: 1455
[40] Cerjak H, Hofer P, Schaffernak B. ISIJ Int, 1999; 39: 874
[41] Yong Q L. Secondary Phases in Steels. Beijing: Metallurgical Industry Press, 2006: 433
[42] Shi Q Q, Liu J, Wang W, Yan W, Shan Y Y, Yang K. Oxid Met,2015; 83: 521
[43] Niu Y, Wang S, Gao F, Zhang Z G, Gesmundo F. Corros Sci,2008; 50: 345
[44] (雍岐龙. 钢铁材料中的第二相. 北京: 冶金工业出版社, 2006:433)
[45] Asteman H, Spiegel M. Corros Sci, 2008; 50: 1734
[46] Stott F H,Wei F I. Oxid Met, 1989; 31: 369
[47] Babu N, Balasubramaniam R, Ghosh A. Corros Sci, 2001; 43:2239
[48] Abderrazik G B, Moulin G, Huntz A, Young E. Solid State Ionics,1987; 22: 285
[49] Nychka J, Clarke D. Oxid Met, 2005; 63: 325
[50] Mougin J, Dupeux M, Antoni L, Galerie A. Mater Sci Eng, 2003;A359: 44
[51] Li M S. High Temperature Corrosion of Metal. Beijing: Metallurgical Industry Press, 2001: 1
[52] Kaur I, Gust W. Fundamentals of Grain and Interphase Boundary Diffusion. Stuttgart: Ziegler Press, 1988: 1
[53] Tortorici P C, Dayananda M. Mater Sci Eng, 1998; A244: 207
[54] Pint B A,Wright I G. Mater Sci Forum, 2004; 461-464: 799
[55] (李美栓. 金属的高温腐蚀. 北京: 冶金工业出版社, 2001: 1)
[56] Deacon R M, DuPont J, Kiely C, Marder A, Tortorelli P. Oxid Met, 2009; 72: 87
[57] Airiskallio E, Nurmi E, Heinonen M H, Vayrynen I J, Kokko K,Ropo M, Punkkinen M P J, Pitkanen H, Alatalo M, Kollar J, Johansson B, Vitos L. Corros Sci, 2010; 52: 3394
[58] Stott F H,Wei F I. Oxid Met, 1989; 31: 369
[59] Mikkelsen L, Linderoth S, Bilde- Sørensen J. Mater Sci Forum,2004; 461-464: 117
[60] Pettersson R, Liu L, Sund J. Corros Eng Sci Technol, 2005; 40:211
[61] Bamba G, Wouters Y, Galerie A, Charlot F, Dellali A. Acta Mater,2006; 54: 3917
[62] Truman J E, Pirt K R. Corros Sci, 1976; 16: 103
[63] Ishitsuka T, Inoue Y, Ogawa H. Oxid Met, 2004; 61: 125
[64] Robertson J, Manning M I. Mater Sci Technol, 1989; 5: 741
[65] Wang S,Wu Y, Ni C S, Niu Y. Corros Sci, 2009; 51: 511
[66] Horita T, Kishimoto H, Yamaji K, Sakai N, Xiong Y, Brito M E,Yokokawa H. J Power Sources, 2006; 157: 681
[67] Horita T, Yamaji K, Yokokawa H, Toji A, Uehara T, Ogasawara K,Kameda H, Matsuzaki Y, Yamashita S. Int J Hydrogen Energy,2008; 33: 6308
[68] Liu S, Tang D, Wu H B, Wang L D. J Mater Process Technol,2013; 213: 1068
[69] Paúl A, Elmrabet S, Alves L C, da Silva M F, Soares J C, Odriozola J A. Nucl Instrum Methods Phys Res, 2001; 181B: 394
[70] Riffard F, Buscail H, Caudron E, Cueff R, Issartel C, Perrier S.Mater Charact, 2002; 49: 55
[71] Li B, Gleeson B. Oxid Met, 2006; 65: 101
[72] Trindade V B, Krupp U, Hanjari B Z, Yang S, Christ H J. Mater Res, 2005; 8: 371
[73] Steiner H. J Nucl Mater, 2009; 383: 267
[74] Eriko Y, Kevin G, Laure M. Corros Sci, 2011; 53: 3075
[75] Schroer C, Skrypnik A, Wedemeyer O, Konys J. Corros Sci, 2012;61: 63
[76] Schroer C, Wedemeyer O, Novotny J, Skrypnik A, Konys J. Corros Sci, 2014; 84: 113
[77] Cathcart J V, ManlyWD. Corrosion, 1956; 12: 43
[78] Malkow T, Steiner H, Muscher H, Konys J. J Nucl Mater, 2004;335: 199
[79] Marino A, Lim J, Keijers S, Van den Bosch J, Deconinck J. Nucl Eng Des, 2013; 265: 576
[80] Blacha L, Mizera J, Folega P. Metalurgija, 2014; 53: 51
[81] Koury D, Johnson A L, Welch J, Farley J W. J Nucl Mater, 2012;429: 210
[82] Shankar Rao V, Lim J, Hwang I S, Singhal L K. Corros Sci, 2012;63: 113
[83] Susmikanti M, Andiwijayakusuma D, Ghofir, Maulana A. In: Su'ud Z, Waris A eds., The 3rd Int Conf on Advances in Nuclear Science and Engineering, Melville: Amer Inst Physic, 2012: 185
[84] Hosemann P, Dickerson R, Dickerson P, Li N, Maloy S A. Corros Sci, 2013; 66: 196
[85] Lambrinou K, Koch V, Coen G, Van den Bosch J, Schroer C. J Nucl Mater, 2014; 450: 244
[86] Kondo M, Takahashi M, Miura K, Onizawa T. J Nucl Mater, 2006;357: 97
[87] Brissonneau L, Beauchamp F, Morier O, Schroer C, Konys J, Kobzova
[88] Ganesan R, Gnanasekaran T, Srinivasa R S. J Nucl Mater, 2006;349: 133
[89] Lim J, Manfredi G, Gavrilov S, Rosseel K, Aerts A, Van den Bosch J. Sens Actuators, 2014; 204B: 388
[90] Li N. J Nucl Mater, 2002; 300: 73
[91] Ilincev G, Karnik D, Paulovic M, Doubkova A. Nucl Eng Des,2006; 236: 1909
[92] A, Di Gabriele F, Courouau J L. J Nucl Mater, 2011; 415:348
[93] Viswanathan R, Sarver J, Tanzosh J M. J Mater Eng Perform,2006; 15: 255
[94] Fry A, Osgerby S, Wright M. Comp Methods Appl Mech Eng,2002; 85: 374
[95] Ren X, Sridharan K, Allen T R. Mater Corros, 2010; 61: 748
[96] Bischoff J, Motta A T, Comstock R J. J Nucl Mater, 2009; 392:272
[97] Shi Q Q, Liu J, Luan H, Yang Z G, Wang W, Yan W, Shan Y Y,Yang K. J Nucl Mater, 2015; 457: 135
[98] Birks N, Meier G H, Pettit F S. Introduction to the High Temperature Oxidation of Metals. New York: Cambridge University Press:2006: 1
[99] Martinelli L, Balbaud-Celerier F, Terlain A, Bosonnet S, Picard G,Santarini G. Corros Sci, 2008; 50: 2537
[100] Bischoff J, Motta AT. J Nucl Mater, 2012; 424: 261
[101] Liu J, Shi Q Q, Luan H, Yan W, Sha W, Wang W, Shan Y Y, Yang K. Mater Sci Eng, 2016; A670: 97
[102] Wang J, Gao X, Wang Z G, Wei K F, Yao C F, Cui M H, Sun J R,Li B S, Pang L L, Zhu Y B, Luo P, Chang H L, Zhang H P, Zhu H P,Wang D, Du YY, Xie E Q. Chin Phys Lett, 2015; 32(7): 076101
[103] Wang J, Gao X, Gao N, Wang Z G, Cui M H, Wei K F, Yao C F,Sun J R, Li B S, Zhu Y B, Pang L L, Li Y F, Wang D, Xie E Q. J Nucl Mater, 2015; 457: 182
[104] Zhu H P, Wang Z G, Gao X, Cui M H, Li B S, Sun J R, Yao C F,Wei K F, Shen T L, Pang L L. Nucl Instrum Meth, 2015; 344B: 5
[105] Zhu H P, Wang Z G, Cui M H, Li B S, Gao X, Sun J R, Yao C F,Wei K F, Shen T L, Pang L L, Zhu Y B, Li Y F, Wang J, Xie E Q.Appl Surf Sci, 2015; 326: 1
[106] Li Y F, Shen T L, Gao Xing, Yao C F, Wei K F, Sun J R, Li B S, Zhu Y B, Pang L L, Cui M H, Chang H L, Wang J, Zhu H P, Hu B T,Wang Z G. Chin Phys Lett, 2013; 30: 126101